Babar Ahmad werd in 2004 in Engeland gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij terrorisme door de Amerikaanse overheid. Hij tekende bezwaar aan tegen het Amerikaanse verzoek tot uitlevering en zit nog steeds – niet veroordeeld, zonder dat een proces is begonnen – vast in een Engelse cel terwijl hij wacht op een oordeel van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. De zaak veroorzaakte veel ophef en de BBC wilde Ahmad vorig jaar in de gevangenis voor de camera interviewen. Een verzoek daartoe werd echter afgewezen door Ken Clarke, de Engelse minister van Justitie. De BBC begon een rechtszaak op grond van art. 10 EVRM (vrijheid van meningsuiting) en won deze (uitspraak hier).
De rechter (Mr Justice Singh) begint met een analyse van art. 10 EVRM. Hij overweegt dat art. 10 EVRM zowel het recht om informatie te verstrekken, als het recht om informatie te ontvangen inhoudt. Dit is met name van belang omdat deze zaak van groot algemeen belang is, en het publiek er dus recht op heeft om er kennis van te nemen.
De Minister van Justitie had aangevoerd dat de BBC op elke mogelijke andere manier dan een tv-interview informatie over deze zaak kon verstrekken. De BBC had (bij monde van Lord Pannick QC) toegelicht waarom een tv-uitzending de enige goede manier was om inzicht te krijgen in de situatie van Ahmad. Zo zouden ze het best zijn lichaamstaal kunnen tonen en hem direct (vervolg)vragen kunnen stellen. De rechter is het eens met de BBC en overweegt dat art. 10 EVRM het recht geeft om om zowel de inhoud als de vorm van de uiting te kiezen.
Wel kan het recht op vrijheid van meningsuiting worden beperkt. Hiervoor is vereist dat de beperking noodzakelijk is in een democratische samenleving. Of dit zo is hangt af van het antwoord op de vraag of de weigering van de minister disproportioneel was in verhouding tot het doel dat ermee werd beoogd.
De rechter oordeelt uiteindelijk dat het ontzeggen van een face-to-face interview aan de BBC disproportioneel is. De zaak is dermate bijzonder dat een uitzondering op het normale beleid gerechtvaardigd is. De rechter overweegt dat verzoeken voor dergelijke interviews normaliter worden afgewezen, en dat dat ook gerechtvaardigd is. Het woord ‘normaliter’ impliceert echter wel dat er uitzonderingen mogelijk zijn, en: “it is difficult to think of a case which would fall within the exception if not for the present case”.
De BBC doet hier zelf verslag van de uitspraak, en the Guardian noemt het “a victory for the freedom of expression”. Inforrm biedt een goede analyse. Binnenkort zullen we dus op de BBC kunnen zien wat Ahmad vanuit de gevangenis te zeggen heeft over zijn zaak.
