Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft uitspraak gedaan in de zaak Mosley vs UK, waarover wij eerder hier, hier en hier schreven op MediaReport. Mosley verliest. Het EHRM stelt vast dat het Verenigd Koninkrijk de privacyrechten van Mosley onder artikel 8 EVRM niet heeft geschonden. Privacy-slachtoffers hebben geen recht op voorinzage hebben van publicaties waarin zij figureren. Mosley was in Engeland opgekomen tegen publicatie door de Engelse tabloid News of the World van een filmpje waarin Mosley is te zien terwijl hij sex heeft met een aantal dames van lichte zeden. Voor meer achtergrond zie deze eerdere post op MediaReport. Na winst in die zaak, startte hij een procedure tegen Engeland voor het EHRM, omdat hij vond dat Engeland er voor had moeten zorgen dat hij een recht op voorinzage had, omdat dat volgens hem de enige manier was om de schade die hij heeft opgelopen te vermijden. Het Hof is het daar dus niet mee eens.
Hoewel het recht op respect voor het privéleven van artikel 8 EVRM ook positieve verplichtingen met zich mee kan brengen voor de lidstaten, bestaan er in het Engelse rechtssysteem voldoende maatregelen om de persoonlijke levenssfeer te beschermen. In principe levert schadevergoeding achteraf voldoende genoegdoening voor een inbreuk op de door artikel 8 EVRM beschermde persoonlijke levenssfeer. Het Hof wijst er verder expliciet op dat Mosley’s eis dat er een recht op voorinzage komt niet alleen gevolgen zal hebben voor een geval als dat van Mosley, dat draait om publicatie door een “sensationalist” tabloid van een sexvideo, maar ook op serieuze onderzoeksjournalistiek en politieke berichtgeving.
Het EHRM wijst er verder op dat “any pre-notification requirement would only be as strong as the sanctions imposed for failing to observe it.” En dat is een extra punt van zorg. Immers, boetes of strafsancties kunnen strijdig zijn met de vrijheid van meningsuiting van artikel 10 EVRM, zeker nu het gaat om een vorm van censuur voorafgaand aan publicatie. Die dreiging zou een ‘chilling effect’ hebben op de politieke verslaggeving en de onderzoeksjournalistiek. Het EHRM concludeert dan ook dat artikel 8 EVRM geen inzagerecht vereist. Mosley’s eis wordt dus afgewezen.
In de uitspraak staat overigens nog een interessante overweging over de entertainmentpers:
“The Court … recognises that the private lives of those in the public eye have become a highly lucrative commodity for certain sectors of the media … The publication of news about such persons contributes to the variety of information available to the public and, although generally for the purposes of entertainment rather than education, undoubtedly benefits from the protection of Article 10. However, as noted above, such protection may cede to the requirements of Article 8 where the information at stake is of a private and intimate nature and there is no public interest in its dissemination.”
Hoewel dit misschien op het eerste gezicht slecht nieuws lijkt voor showbizznieuws minnend Nederland, lijkt dat bij nadere lezing nogal mee te vallen. Op grond van het Prinses Caroline van Monaco-arrest wordt nu vaak gesteld dat “non-nieuws” over de sterren (“Princess Caroline out and about in Paris”) alleen mag worden gepubliceerd als daar een publiek belang bij bestaat. Het Hof bevestigt nu dat dat te ver gaat. Een dergelijke publicatie zou slechts eventueel (“may”) een probleem kunnen zijn als een publiek belang ontbreekt en het gaat om informatie met een privékarakter en intiem van aard is, aldus het Hof. Met name de eis dat het intiem van aard moet zijn zal in vele gevallen niet opgaan. Hier schreef ik eerder over de zaak Caroline II, een vervolg op het eerdere Caroline arrest, die nu voorligt bij het EHRM. Ook in Caroline II wordt binnenkort een uitspraak verwacht. Die uitspraak zal waarschijnlijk meer duidelijkheid scheppen over de grenzen voor de entertainmentpers.
De uitspraak in de zaak Mosley staat hier. Een persbericht van het Hof is hier te vinden.
Mosley heeft aangegeven tegen de uitspraak in hoger beroep te gaan bij de Grote Kamer van het EHRM: “It’s not finished yet. It’s round one to the Government. I hope there is going to be a round two, and it will end up a knockout in my favour,” aldus Mosley.
