Aanstaande zaterdag om 21.30 draait Het Ketelhuis zijn laatste openluchtfilm van deze zomer: Midnight in Paris van Woody Allen uit 2011. Afgelopen juli oordeelde de Amerikaanse rechter over de vraag of Sony zich schuldig had gemaakt aan copyright infringement door in de film gebruik te maken van een citaat van de in 1962 overleden Amerikaanse schrijver William Faulkner.
Hoofdpersoon Gil, gespeeld door Owen Wilson, zegt in de film: “The past is not dead! Actually, it’s not even past. You know who said that? Faulkner. And he was right. And I met him, too. I ran into him at a dinner party.” In zijn boek Requiem for a Nun, schreef William Faulkner: “The past is never dead. It’s not even past.” Zijn erfgenamen meenden dat sprake was van auteursrechtinbreuk.
De Amerikaanse rechter oordeelt van niet: “At issue in this case is whether a single line from a full-length novel singly paraphrased and attributed to the original author in a full-length Hollywood film can be considered a copyright infringement. In this case, it cannot.”
De uitspraak biedt een mooi inkijkje in de Amerikaanse fair use doctrine. Een van de wegingsfactoren is Purpose and Character – to what extent the new work is transformative. In andere woorden: “whether the new work merely supersedes the objects of the original creation, or instead adds something new, with a further purpose or different character, altering the first with new expression, meaning, or message”. Het idee is dat omdat het doel van het auteursrecht is creativiteit en innovatie te stimuleren, het fair use verweer bij uitstek ruimte dient te bieden aan transformative works – nieuw werk gebaseerd op een eerder werk, dat op zijn eigen beurt blijk geeft van creativiteit.
Dat was in deze zaak zonder twijfel het geval volgens de Amerikaanse rechter: “The speaker, time, place, and purpose of the quote in these two works are diametrically dissimilar. Here, a weighty and somber admonition in a serious piece of literature set in the Deep South has been lifted to present day Paris, where a disgruntled fiancé, Gil, uses the phrase to bolster his cited precedent (that of Hemingway and Fitzgerald) in a comedic domestic argument with Inez. Moreover, the assertion that the past is not dead also bears literal meaning in Gil’s life, in which he transports to the 1920’s during the year 2011. It should go without saying that this use is highly distinguishable from an attorney imploring someone to accept responsibility for her past, a past which, to some extent, inculpates her for the death of her child. Characters in both works use the quote for antithetical purposes of persuasion. On one hand is a serious attempt to save someone from the death penalty, and on the other is a fiancé trying to get a leg up in a fleeting domestic dispute. The use of these nine words in Midnight undoubtedly “adds something new, with a further purpose or different character, altering the firstwith new expression, meaning, or message.””
