Uit Amerika kwam vorige week een nieuwe les ‘uitkijken met plaatjes op internet’. Twee grote fotoagentschappen (Getty en AFP) zijn namelijk geconfronteerd met een fikse schadevergoeding die zij moeten gaan betalen voor het zonder toestemming van de fotograaf aanbieden van beelden van de aardbeving in Haïti. Aangezien de zaak al een paar jaar loopt had u misschien al gehoord dat de rechtbank in deze procedure eerder geconcludeerd had dat sprake was van een inbreuk. De vraag was: hoeveel gaat dit de agentschappen kosten? Het antwoord: een hoop, namelijk 1,2 miljoen dollar voor het aanbieden van naar het schijnt 8 foto’s.
AFP en Getty hadden in 2010, direct na de dramatisch aardbeving, contact gehad met ene ‘Lisandro Suero’, die meerdere foto’s aanbood uit het rampgebied. De fotoagentschappen gingen op dit aanbod in en verkochten ze over de hele wereld door aan kranten en andere nieuwsmedia. Wat bleek, de foto’s waren niet gemaakt door Lisandro Suero, maar door Daniel Morel, die ze eerder via Twitpic op Twitter had geplaatst. Toen AFP erachter kwam dat er iets niet helemaal goed was gegaan volgde een poging het leed ongedaan te maken met zogenaamde kill notices:
“MANDATORY KILL == MANDATORY KILL == MANDATORY KILL — Due to a recent copyright issue, we kindly ask you to kill from all your systems Daniel Morel Pictures from Haiti. We are sorry for any inconvenience; thank you for your cooperation.”
Het mocht niet baten. De geest was uit de fles en foto’s van Morel verschenen overal ter wereld in het nieuws. Soms onder zijn eigen naam, soms onder de naam van de mysterieuze Suero. Morel claimde daarom een torenhoge schadevergoeding (naar verluidt van enkele miljoenen). Dat zat de fotoagentschappen uiteraard niet lekker, die in de vorm van een ‘pre-emptive strike’ een rechtszaak begonnen. Ze beriepen zich daarbij op een bijzondere stelling (die ervoor zorgde dat deze procedure bij iedereen op de radar kwam). De publicatie van de foto’s via Twitpic zou betekenen dat Morel afstand had gedaan van zijn rechten. Begin dit jaar oordeelde de rechter dat die vlieger niet op ging. AFP en Getty hadden geen recht de foto’s door te verkopen. Een jury moest besluiten of zij daarbij ‘opzettelijk’ (willful) inbreuk maakten en de schadevergoeding daarom forfaitair (lees: op basis van vaste hoge bedragen per inbreuk) moest worden vastgesteld.
‘The jury is out’ en vindt dat AFP en Getty opzettelijk hebben gehandeld. De ‘schade’: 1,2 miljoen dollar (+ 400.000 dollar voor verwante inbreuken). Ter indicatie: AFP en Getty stellen ongeveer 28 duizend dollar omzet met de foto’s te hebben gegenereerd. In Nederland werken we niet met dergelijke forfaitaire schadevergoedingen en zo’n hoog bedrag is hier tamelijk ondenkbaar. Dit betekent echter niet dat je als Nederlander nooit rekening hoeft te houden met zulke hoge schadevergoedingen. Ook buitenlandse partijen, zoals AFP in dit geval, kunnen in de VS voor de rechter worden gedaagd.
