Naast het wijzen van het Caroline van Hannover II arrest (zie hierboven), deed het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) vandaag ook uitspraak in de zaak Axel Springer vs. Duitsland. Een zaak die overeenkomsten kent met die van de prinses van Monaco.
De zaak Axel Springer gaat over de publicatie van een tweetal artikelen over een bekende Duitse tv-acteur in het dagblad Bild, waar de Axel Springer groep uitgever van is. In het eerste artikel werd gesteld dat de acteur -die vooral bekend was geworden om zijn rol als hoofdinspecteur van politie- was gearresteerd voor het bezit en gebruik van cocaïne tijdens de jaarlijke Oktoberfeesten. De acteur stapte vervolgens naar de Duitse rechter om zich te verzetten tegen deze publicatie. Met succes, want Bild werd verboden de uitingen nog verder te publiceren. Een klein jaar later verscheen in Bild een nieuw artikel over de kwestie. Aanleiding daarvan was dat de acteur een boete kreeg opgelegd van Eur. 18.000,-, nadat hij het cocaïnegebruik en bezit had bekend. Ook deze publicatie werd door de Duitse rechter verboden.
Bij beide artikelen zijn de Duitse rechters van mening dat het recht op privacy van de acteur zwaarder weegt dan het recht op vrijheid van meningsuiting van Bild. Er zou bij de publicaties geen sprake zijn van een debat dat in de algemene belangstelling staat, en zelfs al zou dat wel het geval zijn, dan zou dat niet opwegen tegen het recht op privacy van de acteur.
Het Europees Hof is een andere mening toegedaan. Belangrijkste overweging in het arrest lijkt deze te zijn:
“In order for Article 8 to come into play … an attack on a person’s reputation must attain a certain level of seriousness and in a manner causing prejudice to personal enjoyment of the right to respect for private life … The Court has held, moreover, that Article 8 cannot be relied on in order to complain of a loss of reputation which is the foreseeable consequence of one’s own actions such as, for example, the commission of a criminal offence …”
Voor de afweging van belangen zijn de volgende factoren in dit geval van belang (die vrijwel gelijk zijn aan de factoren genoemd in Caroline II):
- Contribution to a debate of general interest
- How well known is the person concerned and what is the subject of the report?
- Prior conduct of the person concerned
- Method of obtaining the information and its veracity
- Content, form and consequences of the publication
- Severity of the sanction imposed
Volgens het Hof zijn de arrestatie en veroordeling van de acteur juridische feiten die an sich in de publieke belangstelling staan (factor 1) en dus bovendien te wijten zijn aan de acties van de acteur zelf (factor 3). Het publiek wil immers geïnfomeerd worden over strafrechtelijke procedures. De vraag is vervolgens of dat ook betekent dat de acteur met naam en toenaam mag worden genoemd. Bij de beantwoording van die vraagt merkt het Hof allereerst op dat de acteur de hoofdpersoon was in een zeer populaire televisie-serie (factor 2).
Hoewel het publiek in het algemeen een onderscheid zal maken tussen een karakter in een tv-serie en de acteur die dat karakter speelt, kan er wel degelijk een nauw verband zijn tussen de populariteit van de acteur en zijn karakter, zeker wanneer de acteur – zoals hier- vooral bekend is voor deze specifieke rol. Een rol die bovendien in dit geval die van een hoofdinspecteur van politie was. Een personage dat dus ‘zelf’ was belast was met de opsporing van strafbare feiten. Dat feit draagt volgens het Hof namelijk bij aan het belang van het publiek geïnformeerd te worden over strafrechtelijke vergrijpen van de acteur. Ook het feit dat de man werd gearresteerd in een tent tijdens de Oktoberfeesten, is volgens het Hof een belangrijk nieuwsfeit. Tenslotte speelt mee dat de acteur regelmatig zelf in interviews details uit zijn privéleven prijsgaf, en daardoor reeds op minder bescherming van zijn privacy kon rekenen (factor 3).
Al met al oordeelt het Hof dat de inbreuk op de vrijheid van meningsuiting van Bild (Axel Springer) ongeoorloofd is. De acteur wordt daarmee dus alsnog in het ongelijk gesteld. Ook voor de Nederlandse pers zal dit arrest een steun in de rug zijn bij berichtgeving over zaken uit het privéleven van bekende figuren.
Deze kwestie doet overigens ook enigszins denken aan de Noami Campbell zaak. Die zaak betrof een artikel in The Daily Mirror over de drugsverslaving van Naomi Campbell. De foto’s bij het artikel werden heimelijk genomen toen Campbell een bijeenkomst voor anonieme verslaafden verliet. The Daily Mirror werd echter uiteindelijk in het ongelijk gesteld wegens een inbreuk op de privacy van Campbell. Voor de bespreking van deze zaak zie hier
