De Arabische Europese Liga (AEL) publiceerde ruim drie jaar geleden als reactie op de welbekende Deense cartoons twee spotprenten, die in de joodse gemeenschap voor ophef zorgden. Op de ene prent is te zien hoe Anne Frank en Adolf Hitler samen het bed delen, en op de andere prent wordt door twee heren in maatpakken twijfel gezaaid over de Holocaust.
Hierop volgde in 2006 een aangifte van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) tegen de AEL wegens antisemitisme. Drie jaar later – op 18 augustus jl. – heeft het Openbaar Ministerie (OM) bekend gemaakt dat het onder voorwaarden niet over zal gaan tot vervolging van de AEL.
Volgens het OM is de eerste prent vervolging onwaardig, omdat geen sprake zou zijn van een groepsbelediging. De tweede prent vat het OM wel op als groepsbelediging. Maar, omdat de AEL beloofde de prent niet meer te tonen, vindt vooralsnog geen vervolging plaats, wel een voorwaardelijke seponering van twee jaar. Concreet betekent dit dat vervolging achterwege blijft, op voorwaarde dat de prent definitief offline gehaald wordt.
Aansluitend heeft het OM laten weten dat ook politicus Geert Wilders en tv-programma Nova niet meer hoeven te vrezen voor een mogelijke straf. In 2006 hebben zij de Deense cartoons op eigen website, dan wel op de televisie getoond. Ook hier constateert het OM dat geen sprake is van een groepsbelediging, en is de publicatie daarom niet strafbaar.
De wettelijke beperking op de uitingsvrijheidwaar het in deze kwestie hoofdzakelijk om draait is artikel 137c Wetboek van Strafrecht. Dit artikel maakt het doen van opzettelijke beledigende uitlatingen over een groep mensen wegens onder andere ras, godsdienst en levensovertuiging strafbaar.
De seponeringen van het OM zijn, in het licht van de beperkte uitleg die de Hoge Raad onlangs heeft toegekend aan artikel 137c Wetboek van Strafrecht, te verklaren. Op 10 maart jl. oordeelde Nederlands hoogste rechtscollege in de “Stop gezwel Islam”-zaak dat de uitlating onmiskenbaar betrekking moet hebben op een bepaalde groep mensen die zich door hun godsdienst onderscheiden van anderen. De enkele omstandigheid dat grievende uitlatingen over een godsdienst ook aanhangers daarvan krenken is onvoldoende om van belediging van een groep mensen te spreken, aldus de Raad.
Overigens krijgt dit verhaal nog een staart(je). De AEL lijkt namelijk niet erg blij te zijn met de beslissingen van het OM, en heeft in respons besloten haar tweede spotprent weer online te zetten. Hiermee handelt de AEL in strijd met de voorwaardelijke seponering, en ligt een daadwerkelijke vervolging in de lijn der verwachting. Het OM heeft het er maar druk mee.
