Onder welke omstandigheden mag een journalist de volledige naam van een slachtoffer gebruiken in een publicatie? Die vraag kwam aan de orde in een kort geding tussen een Rotterdamse barvrouw en schrijver Gerhardt Mulder / uitgeverij Just Publishers. De voorzieningenrechter wees alle vorderingen van het slachtoffer af.
Mulder schreef het boek Rotterdamse Penoze over de criminele wereld in Rotterdam. Een deel van het boek gaat over de schietpartij bij het Rotterdamse café Inn & Out in november 2005, waarbij drie mensen om het leven kwamen en een aantal mensen gewond raakten. Onder de gewonden was ook de barvrouw van de Inn & Out, die ernstige verwondingen opliep.
In zijn boek haalt Mulder deze barvrouw aan met haar volledige naam, zonder daarvoor toestemming gevraagd te hebben. De barvrouw zegt dat ze hierdoor onverwacht met haar traumatische verleden wordt geconfronteerd en dat ze vanwege de vermelding in het boek wordt afgewezen voor sollicitaties. Ze eist dat haar volledige naam in het boek wordt veranderd in “de bardame.”
De voorzieningenrechter van de rechtbank Rotterdam gaat hier niet in mee. De rechter oordeelt: “Zoals [gedaagden] terecht hebben aangevoerd is een dergelijke toestemming niet vereist. Het ontbreken van die toestemming brengt echter wel mee dat [eiseres] zich tegen het gebruik van haar naam in het boek kan verzetten indien daardoor inbreuk op haar persoonlijke levenssfeer wordt gemaakt.”
Volgens de voorzieningenrechter is er ook geen sprake van dergelijke inbreuk op haar persoonlijke levenssfeer. Allereerst omdat de traumatische herinneringen ook kunnen worden opgeroepen door artikelen in de Nieuwe Revu of het boek Levenslang, waarin haar volledige naam eveneens staat vermeld. Daarnaast zijn de beweringen in het boek feitelijk juist en zijn deze feiten al via eerdere publicaties naar buiten gekomen. Tot slot oordeelt de rechter dat het feit dat de vrouw wordt afgewezen voor sollicitaties geen verband houdt met het boek van Mulder. Een simpele zoekopdracht op internet naar haar naam geeft immers allerlei sites over de schietpartij. Op deze sites staat ze ook met haar volledige naam vermeld.
Deze uitspraak past in een lijn van eerdere uitspraken waarin de vraag of een volledige naam gepubliceerd mocht worden aan de orde kwam. Zo werd in een eerdere zaak geoordeeld dat er geen afdwingbare norm bestaat die journalisten verplicht tot het anonimiseren van verdachten en veroordeelden. In een andere zaak oordeelde de rechter dat het op grond van de vrijheid van meningsuiting is toegestaan iemands volledige naam te publiceren, tenzij dit recht alleen wordt gebruikt om iemand te schaden of op een andere buitensporige wijze wordt gebruikt.
