Eisma Media Groep heeft op 15 februari 2015 op de door de haar geëxploiteerde website horses.nl een column geplaatst van een van haar redacteurs, waarin EASP (voor de meesten vast bekend, maar hier toch even de volledige naam: ‘Europees Arabisch Stamboek voor Shagypaarden, Sportpaarden en Sportpony’s’), een belangenvereniging voor Shagya paarden en pony’s, wordt beschuldigd van betrokkenheid bij fraude met zogenaamde paardenpaspoorten. Naar dit bericht wordt in een tweede column van 28 oktober 2017 met een link verwezen. EASP vorderde daarop een rectificatie. De voorzieningenrechter van de rechtbank Noord-Nederland, locatie Leeuwarden, heeft deze vordering bij vonnis in kort geding van 7 december 2017 toegewezen.
De columns gingen over een Shetlandpony die als vijfjarige werd verkocht op een veiling, maar veel ouder bleek te zijn. Kort na die constatering moest de pony worden geëuthanaseerd. EASP had voor de veiling op basis van door de dierenarts aangeleverde gegevens, waaronder de leeftijd van de pony, een paspoort voor de pony afgegeven waarin de verkeerde leeftijd stond. In de columns wordt EASP ervan beschuldigd een frauduleus paspoort te hebben uitgegeven en ‘het deksel op de beerput’ te willen houden.
De voorzieningenrechter oordeelt echter dat EASP niets te verwijten valt. Op grond van de geldende regelgeving was EASP verplicht om een zogenaamd blanco paspoort af te geven. Zij was daarbij niet verplicht de door de dierenarts aangeleverde gegevens op juistheid te controleren. De beschuldigingen vinden daarmee dus geen steun in de feiten, en zijn bovendien ernstig. Dat het ging om een column, doet volgens de voorzieningenrechter niet af aan de onrechtmatigheid. Hoewel bepaalde aspecten in een column mogen worden uitvergroot, moeten deze ook in een column steun vinden in de feiten. De voorzieningenrechter gebruikt daarbij een redenering die naar onze mening in hoger beroep geen stand kan houden: “De vrijheid van meningsuiting is immers ook in een column gebonden aan grenzen, die worden overschreden in het geval dat de uitingen zijn gedaan met de bedoeling de ander te kwetsen en wanneer de met het oog op het te dienen belang gebezigde bewoordingen nodeloos grievend zijn….“. Sorry, een column mag niet kwetsen? Niet nodeloos grievend zijn? Dat hoeft natuurlijk niet, maar veel columns barsten van de verwensingen, grievende taal en kwetsende woorden. En dat is wel degelijk toegestaan. Op dat punt slaat dit vonnis de plank nogal schrikbarend mis.
Opvallend is ten slotte nog dat de rechter de rectificatie van het artikel van 28 oktober 2017 beveelt, terwijl de tekst die moet worden gerectificeerd afkomstig is uit het eerdere artikel van 15 februari 2015 (waar in de tweede column slechts naar wordt gelinkt). Het lijkt erop dat hiervoor is gekozen om aan de eis van spoedeisendheid te voldoen die geldt in een kort geding (die was er niet meer bij de column uit 2015). Maar het is maar de vraag of enkel het plaatsen van een link in een artikel naar content waarvan de onrechtmatigheid niet evident is dat artikel al onrechtmatig maakt. Het vonnis besteedt aan die vraag helaas geen aandacht.
Al met al verdient dit vonnis naar onze bescheiden mening niet bepaald de schoonheidsprijs.