Een stemacteur spande een procedure aan tegen TomTom. Het bedrijf had een door hem in het Frans ingesproken lijst met woorden (waarschijnlijk woorden als: draai om, sla links af, over 50 meter links aanhouden) gebruikt in de bekende navigatiesoftware. De feiten staan niet duidelijk in de uitspraak, maar er was duidelijkheid onenigheid over de hoogte van zijn vergoeding. De acteur claimde voor de rechter zonder succes dat de definitie van portret onder het portretrecht (artikel 21 auteurswet) dermate ruim moet worden geïnterpreteerd dat ook een stem daaronderzou vallen. Want, ook uit een stem kan de identiteit van een persoon blijken. Dat is niet eens zo’n gek idee, omdat de Hoge Raad in het Pieter Storms arrest heeft bepaald dat het in de kern om herkenbaarheid gaat, op welke manier dan ook. Maar de rechtbank Amsterdam ging daar in haar vonnis van 18 januari niet in mee en wees er terecht op dat het in het portretrecht gaat om een afbeelding waaruit iemands identiteit kan blijken. Maar met name van belang is volgens de rechtbank dat de stem van de stemacteur niet als zodanig bekend is bij het publiek. Dat is opmerkelijk, want het zijn nu juist meestal onbekende personen die met succes een beroep doen op hun portretrecht, bijvoorbeeld wanneer ze op privacy-gronden een redelijk belang hebben dat zich tegen openbaarmaking verzet. Misschien bedoelde de rechtbank dat de acteur om die reden geen commercieel belang had.
Dat het portretrecht niet ziet op stemmen betekent overigens niet dat je niet kunt optreden tegen ongeautoriseerd gebruik van je stem in bijvoorbeeld een reclame, maar dan gewoon op grond van een “normale” onrechtmatige daadactie. Voor BN-ers geldt dat zij in bepaalde gevallen zich ook kunnen verzetten als niet de eigen stem, maar een “hear-a-like” stem wordt gebruikt. Zo trad de koningin ooit met succes op tegen gebruik van een imitatiestem in een reclame van Monsterboard. Die uitspraak staat hier.
