In 2008 werd de Nijmeegse wethouder Van Hooft door een journaliste geïnterviewd. In dat interview werd onder meer gesproken over het beruchte interview tussen GeenStijl reporter Rutger van Castricum en voormalig minister Ella Vogelaar. De wethouder zegt over dat interview: “Haar relatie met de pers was moeizaam. Ik had die klootzak van GeenStijl gewoon voor zijn kont geschopt“. Het interview met de wethouder is vervolgens gepubliceerd in de Nijmeegse Stadskrant.
Naar aanleiding van dit artikel plaatste GeenStijl een bericht op haar website. Bij dat bericht werd een hyperlink geplaatst naar een online kopie (een scan) van het betreffende interview met de wethouder.
Auteursrechtinbreuk, aldus de Nijmeegse Stadskrant en de journaliste. GeenStijl had kunnen volstaan met een citaat van het bewuste zinnetje en hoefde niet het hele interview over te nemen. Ze eisten vervolgens in een bodemprocedure een verbod en schadevergoeding. GeenStijl verweert zich met de stelling dat zij geen auteursrechtinbreuk pleegt, omdat zij het interview mag overnemen op grond van de persexceptie en het citaatrecht (zowel de persexceptie als het citaatrecht zijn in de Auteurswet geregelde beperkingen op het auteursrecht). Het staat GeenStijl in het kader van de vrijheid van meningsuiting bovendien vrij het interview te laten zien waarin zij wordt aangevallen. Verder voert GeenStijl aan dat de Nijmeegse Stadskrant geen auteursrechthebbende is op het interview, omdat het auteursrecht bij de journaliste ligt. De krant kan het auteursrecht volgens GeenStijl dus ook niet handhaven.
Op 12 mei jl. deed de kantonrechter van de Rechtbank Amsterdam uitspraak. De rechtbank oordeelt ten eerste dat de Nijmeegse Stadskrant inderdaad niet ontvankelijk is in haar vorderingen, omdat de krant geen auteursrechtshebbende is op het interview. Ten aanzien van de journaliste slaagt het beroep van GeenStijl op de persexceptie, op grond waarvan het een nieuwsorgaan kortgezegd vrijstaat persberichten uit nieuwsmedia over te nemen. De rechtbank oordeelt dat het interview kan worden aangemerkt als ‘persbericht’, en GeenStijl kan worden aangemerkt als ‘nieuwsorgaan’. Ten aanzien van dat laatste stelt de rechtbank:
“Gedaagde is een nieuwsorgaan gericht op digitale nieuwsvoorziening via haar website GeenStijl. Het overnemen van het bewuste interview op haar website is alsdus te kwalificeren als het overnemen op een ander medium dat eenzelfde functie vervult, zodat dit gedaagde vrijstond“.
Voor een geslaagd beroep op de persexceptie moet overigens wel de bron van het persbericht worden vermeld, en mag het auteursrecht niet zijn uitdrukkelijk zijn voorbehouden. Ook aan die voorwaarden is in deze zaak voldaan. Omdat het beroep op de persexceptie slaagt, wordt niet toegekomen aan de vraag of met succes een beroep kan worden gedaan op het citaatrecht. Belangrijk aan deze zaak is onder meer dat ook een interview volgens de rechter onder de persexceptie mag worden overgenomen als nieuwsbericht.
De vorderingen van eiseressen worden afgewezen, met veroordeling van de krant en de journaliste in de proceskosten. GeenStijl zelf stelt dat zij daarmee een ‘gigabelangrijke principezaak’ heeft gewonnen.
Deze zaak werd namens GeenStijl behandeld door Kennedy Van der Laan’s Jens van den Brink.
