Op 4 maart 2011 plaatste de NRC een artikel over dubieuze vastgoedtransacties in Zeewolde. In het artikel werd ex-LPF voorzitter Ed Maas genoemd als één van de betrokkenen bij deze transacties. Dit zou blijken uit een geanonimiseerd (!) vonnis van de rechtbank Amsterdam. Echter, dit bleek onjuist te zijn: Maas had niets te maken met deze transactie. De NRC publiceerde een rectificatie op 16 maart en Maas begon een bodemprocedure om onder meer zijn schade te verhalen. De rechter deed eind vorige maand uitspraak en concludeerde dat het artikel onrechtmatig was en er schadevergoeding betaald moest worden.
Kwaliteitskrant
De rechter oordeelt dat de positie van het NRC als ‘kwaliteitskrant’ van belang is. Het NRC had in het artikel naar aanleiding van een vonnis van de rechtbank Amsterdam geconcludeerd dat Maas één van de betrokkenen was bij de transactie. Nu het NRC zich als kwaliteitskrant profileert en zich op een rechterlijk vonnis beroept in een artikel oordeelt de rechter:
“Met eiser moet worden aangenomen dat, waar een dergelijk medium, met een beroep op een vonnis van de rechter, de betrokkenheid van eiser bij de onderhavige transactie als een feit presenteert, ook de gemiddelde lezer dat bericht voor feitelijk juist zal houden.”
Ook de ernst van de te verwachten gevolgen is groter als zowel de bron (rechtbank) als het medium (NRC) gezaghebbend zijn. Een paar weken eerder oordeelde de rechtbank amsterdam in een bodemzaak tussen belegger en oud FD-columnist Kraland en het FD ook al dat strengere eisen gelden voor een ‘gezaghebbend medium’ (MR 10757).
Ondernemers kunnen extra schade ondervinden van onrechtmatige publicaties
Een andere factor die speelt bij het bepalen van de ernst van de gevolgen is dat Maas ondernemer is. De rechtbank overweegt:
“In dit verband is van belang dat eiser een ondernemer is die, zoals hij onbetwist heeft gesteld, voor de financiering afhankelijk van goodwill. Aangenomen mag worden dat een bericht als het onderhavige aan die goodwill afbreuk kan doen.”
Bij het bepalen van de schade overweegt de rechter dat een publicatie als deze in het algemeen schade oplevert aan de benadeelde. Dat geldt in beginsel te meer nu Maas een ondernemer is die voor zijn broodwinning mede afhankelijk is van goodwill.
Gevolgen rectificatie en schadebepaling
NRC voerde aan dat het artikel was gerectificeerd en dat Maas een interview was aangeboden om een weerwoord te geven. De rechter benadrukt dat dit verweer de onrechtmatigheid van het artikel niet kan wegnemen, maar wel kan worden beschouwd als maatregel om de schade van de publicatie te beperken. In dit geval is de schade ook daadwerkelijk beperkt, doordat de rectificatie kort na dato was geplaatst en “in stellige en duidelijke bewoordingen is opgesteld“. Conform vaste jurisprudentie hoefde de krant geen spijt te betuigen, wat Maas had geëist. Ook was niet van belang dat partijen geen overeenstemming hadden bereikt over de formulering van de rectificatie. Verder is voor de bepaling van de schade van belang dat Maas eerder negatief in het nieuws is geweest en zijn reputatie daardoor, volgens de rechter, al “enigszins beschadigd is”. De schadevergoeding blijft dan ook beperkt tot de door de rechtbank geschatte buitengerechtelijke advocaatkosten van € 1.000.
