De Openbare Bibliotheek Amsterdam wilde afgelopen zaterdag 17 december 2011 op de jaarlijkse Reve-middag een expositie openen over roofdrukken van werk van Gerard Reve. Roofdrukken zijn werken die zonder toestemming van de auteur zijn gedrukt. De expositie was niet onopgemerkt gebleven. Joop Schafthuizen, Reve’s levenspartner en enig erfgenaam van zijn auteursrechten, stapte naar de rechter om een verbod af te dwingen. De Voorzieningenrechter oordeelde zaterdag in een ex parte procedure dat het er vooralsnog op lijkt dat de OBA met de expositie inbreuk zou maken op de auteursrechten van Schafthuizen en verbood de expositie op straffe van een dwangsom van € 5.000 per dag met een maximum van € 25.000. Een ex parte procedure is een schriftelijke procedure zonder zitting, waarbij de rechter een oordeel geeft op basis van een verzoekschrift van de eiser (Schafthuizen) zonder de gedaagde (OBA) te horen.
OBA-directeur Hans van Velzen liet weten dat OBA zich aan de uitspraak zal houden, maar sprak wel zijn teleurstelling uit: “Iedereen weet dat de roofdrukken bestaan, hiermee wordt dat een beetje ontkend. We hadden alleen de intentie om de werken te laten zien. Het zijn geen nieuwe roofdrukken en we wilden ze alleen maar laten zien aan de Reve-liefhebbers. We hebben geen enkele intentie de werken te verduisteren of ze te verkopen.”
Schafthuizen op zijn beurt noemde de expositie een “criminele daad”. Hij zei dat hij het uiterst curieus vindt dat een gesubsidieerde instelling als de bibliotheek zich inlaat met illegale praktijken. Het uiteindelijke lot van de circa 400 roofdrukken is nog onbekend. De verzameling betreft een anonieme schenking aan OBA. Schafthuizen kan als auteursrechthebbende in een bodemprocedure aanspraak maken op verkrijging of vernietiging van de werken. Hij heeft beslag gelegd op de werken.
Dat Schafthuizen gerechtelijke procedures niet schuwt, bleek ook al afgelopen zomer. Toen verzette hij zich met succes tegen de uitgave van deel drie van de door Nop Maas geschreven biografie over Reve “Kroniek van een schuldig leven. De late jaren 1975-2006″. Zie daarover dit eerdere bericht op MediaReport. Sindsdien prijkt op de website van uitgeverij Van Oorschot naast de cover van deel 3 de tekst: “De verschijning van deel drie is voor onbepaalde tijd uitgesteld“.