Op 9 maart 2022 heeft de Raad van State een interessante uitspraak gewezen over FIFA, de voetbalsimulatiegame van Electronic Arts (EA). In dit spel kunnen packs (ook wel loot boxes genoemd) gekocht worden met geld of muntjes die in het spel zijn verdiend voor de Ultimate Team-modus (FUT), de meest populaire speelvorm. Deze packs bevatten digitale spelerskaarten die verhandeld kunnen worden op de virtuele transfermarkt. Deelnemers aan het spel weten van tevoren niet welke spelerskaarten ze krijgen.
De Kansspelautoriteit (KSA) vond dat toeval de inhoud van de loot boxes bepaalt en de prijzen een economische waarde hebben waardoor er sprake was van een kansspel. Het aanbieden van een online kansspel is in Nederland in beginsel verboden als hier geen vergunning voor is verleend. EA heeft een dergelijke vergunning niet. Daarom legde de Kansspelautoriteit EA een verbod en een dwangsom op van EUR 250.000,- euro per week, wat kon oplopen tot EUR 5.000.000,-. EA ging in beroep bij de rechtbank, maar die gaf de Kansspelautoriteit gelijk, omdat de packs een opzichzelfstaand spel zou zijn, dat los van FIFA te spelen is en de voorwerpen uit de packs losstaan van de wedstrijden. EA ging in hoger beroep bij de Raad van State.
De Raad van State oordeelde dat het verbod en de daarmee samenhangende dwangsom onterecht zijn opgelegd, omdat de loot boxes niet kwalificeren als een opzichzelfstaand kansspel omdat “de FUT-modus een gemengd behendigheidsspel is. De packs voegen een kanselement toe aan het spel. De Afdeling volgt EA in haar betoog dat de praktijk is dat gamers de packs alleen openen met het oog op het spelen van virtuele voetbalwedstrijden”. Interessant is nog dat de Raad van State aangeeft de verhandelbaarheid van de loot boxes op de zwarte markt betrekkelijk is, omdat deze zich vooral richt op complete accounts in plaats van losse packs: “De KSA kan niet één onderdeel – namelijk dat de packs los van het spel te kopen en openen zijn – isoleren om te concluderen dat sprake is van een apart spel, tenzij de KSA uitgebreid kan motiveren dat dit op grote schaal plaatsvindt. Daarin is de KSA niet geslaagd.”
De conclusie is dus voorlopig dat het aanbieden van loot boxes in games in principe geen kansspel is waarvoor een vergunning verplicht is. De Raad van State is de hoogste rechter op dit gebied, dus de Kansspelautoriteit kan niet in hoger beroep.
