BNNVARA radio-programma De Nieuws BV komt er achter dat het door Farid Azarkan geleide campagneteam van Denk rond de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 een ‘PVV’ banner op internet wilde zetten, met de slogan “Na 15 maart gaan we Nederland zuiveren” (zie plaatje links). De banner was vormgegeven in de PVV huisstijl, met foto van Wilders en het PVV logo. Alleen was het geen PVV banner. De banner was ontworpen en bedacht door Denk. Een variant op deze banner, met dezelfde tekst, is ook daadwerkelijk (als test) op internet gezet in opdracht van Denk. Als de definitieve banner klaar staat om online te gaan, onder meer op nu.nl en telegraaf.nl, wordt Azarkan (de huidige fractievoorzitter) teruggefloten door zijn collega’s Öztürk en Kuzu en wordt de campagne afgeblazen.
Azarkan wordt op 28 april 2018 benaderd door 2 redacteuren van BNNVARA in het kader van wederhoor. Er vindt een gesprek plaats in de fractiekamer van Denk in de Tweede Kamer, waarbij ook de persvoorlichter van Denk aansluit.
In het gesprek erkent Azarkan dat Denk aanvankelijk van plan was de nepbanner op internet te zetten. Het gesprek wordt door BNNVARA opgenomen, hoewel Azarkan aangeeft dat hij daar geen toestemming voor geeft. Voordat BNNVARA naar buiten treedt met het nieuws, zet Denk een video online waarin de BNNVARA redacteuren (met foto en naam) worden beschuldigd de directeur van een bedrijf dat Denk hielp bij haar online campagne te hebben aangespoord valse informatie en beschuldigingen te verzinnen over Denk. In de video ontkent Denk de beschuldigingen van BNNVARA over de nepbanner en doet zij het af als ‘fake news’. BNNVARA reageert hierop door (na Denk hierover te hebben geïnformeerd) fragmenten van de audio opnamen te verwerken in het item over de nepbanner, dat vervolgens wordt uitgezonden in De Nieuws BV van 20 juni 2018. Dit om de onjuiste beschuldigingen en ontkenning van Denk te ontkrachten.
Denk start vervolgens een kort geding tegen BNNVARA en de redacteuren. Zij vordert dat de geluidsfragmenten worden verwijderd en openbaarmaking of verstrekking aan derden hiervan wordt verboden. Volgens Denk heeft BNNVARA in strijd gehandeld met de opnamerichtlijnen van de Tweede Kamer en onrechtmatig gehandeld door het gesprek zonder toestemming op te nemen, en vervolgens in de uitzending te verwerken.
BNNVARA verweert zich door uit te leggen dat zij het gesprek aanvankelijk toch opnam uit voorzorg en zorgvuldigheid. Zij kende de wijze waarop Denk vaak met de media omgaat en wist dat het belangrijk was dat zij de woorden van Azarkan zeer precies zou kunnen weergeven, en dat de kans bestond dat Denk haar eigen versie op de feiten zou publiceren, wat inderdaad gebeurde. En toen Denk BNNVARA vervolgens beschuldigde van fake news en onjuistheden verkondigde over de nepbanner, was ze gerechtigd fragmenten van de opname in de uitzending te verwerken, aldus BNNVARA.
De voorzieningenrechter overweegt dat voorzorg en zorgvuldigheid voor het te maken item geen rechtvaardiging is voor het maken van heimelijke opnamen tegen de uitdrukkelijke wens van de gesprekspartner. De rechter merkt daarbij ook op dat, als het bij heimelijk opnemen was gebleven, dat geen gevolgen had gehad. De rechter beoordeelt dan of de uitzending van delen van het gesprek gerechtvaardigd was. De beschuldigingen aan het adres van BNNVARA waren onterecht en de plannen van Denk om een nep PVV-banner online te plaatsen een ernstige misstand, waarover het publiek moest worden geïnformeerd. Vanwege de onterechte beschuldigingen en de ernstige misstand aan de zijde van Denk was het gebruik van de opnamen – ondanks het heimelijke karakter ervan – gerechtvaardigd en proportioneel.
Dat het gesprek plaatsvond in de fractiekamer was de keuze van Azarkan, waar dit overal plaats had kunnen vinden. Denk en Azarkan zijn bovendien voldoende in de gelegenheid gesteld om hun reactie te geven. “Bovendien heeft hij [Azarkan] in het gesprek niets gezegd dat tussen hem en de journalisten had moeten blijven en waarvan het dus niet de bedoeling was dat het door hen zou worden gebruikt. Op de heimelijke opname kan dan ook geen woord staan dat eigenlijk binnen de muren van de fractiekamer had moeten blijven. Onder deze omstandigheden legt het enkele feit dat in de fractiekamer is opgenomen weinig gewicht in de schaal. Het is weliswaar in strijd met de Richtlijnen voor het maken van opnamen in de gebouwen van de Tweede Kamer, maar dat is in eerste instantie een zaak voor het Presidium, waarbij Denk hierover een klacht heeft ingediend. Daarop heeft Denk nog geen reactie ontvangen, ofschoon BNNVARA in deze procedure al wel een brief over kon leggen, waaruit kan blijken dat het Presidium de zaak minder hoog opneemt dan aanvankelijk het geval leek.”
Afsluitend wijst de rechter op de publieke discussie die is losgebarsten over de kwestie, waardoor over de opnamen een publieke discussie is ontstaan, die nog steeds digitaal zal zijn terug te vinden. Dat betekent ook dat onduidelijk is wat het belang nog is van de vorderingen van Denk. De voorzieningenrechter wijst de vorderingen van Denk af.
BNNVARA is bijgestaan door Jens van den Brink en Emiel Jurjens
