Wasi is een bekende straatvoetballer en wordt regelmatig gevraagd als fotomodel voor reclamecampagnes. Zo ook voor de campagnes van Monta, een internationaal bekend straatvoetbalmerk. Een aantal keer sluiten Monta en Wasi overeenkomsten af waarin Wasi voor promotionele doeleinden voor Monta wordt gefotografeerd. In 2011 eindigt de samenwerking tussen Monta en Wasi. Monta blijft echter gebruik maken van een logo waarin een silhouet van Wasi is verwerkt. Dit logo is overgetrokken van een foto die gemaakt is door fotograaf Han Lans ten tijde van de samenwerking tussen Monta en Wasi. Wasi en Lans hebben geen van beide toestemming gegeven voor het gebruik van dit logo.
Wasi vindt dat sprake is van een inbreuk op zijn portretrecht. Volgens Wasi is hij herkenbaar door zijn kenmerkende lichaamshouding en de voor hem typerende actie. Hij meent dat hij een redelijk belang heeft zich te verzetten tegen dit logo omdat hij – als bekende straatvoetballer – normaal veel geld kan verdienen aan zijn portret.
Portretrecht
De rechtbank is het niet met Wasi eens. Volgens de rechtbank is Wasi niet herkenbaar: “De gestalte van het silhouet als geheel en de lichaamshouding van de figuur op het logo zijn niet zodanig specifiek voor Wasi dat hij alleen daaraan herkenbaar zou zijn, laat staan dat het silhouet duidelijk alleen van Wasi kan zijn en niet van iemand anders.”
De rechtbank overweegt nog dat dat anders had kunnen zijn als het een foto was geweest die bekend was bij het publiek. De achterliggende gedachte zal zijn geweest dat als de foto bekend is, de geportretteerde persoon op de foto eerder wordt herkend. Denk aan Cruijff.
Marktonderzoeken
Opmerkelijk is dat beide partijen een marktonderzoek in het geding hebben gebracht waarvan de resultaten nogal uiteenlopen. In Monta’s marktonderzoek herkennen slechts 3 van de 531 ondervraagde jongeren Wasi in het logo (minder dan 1%). In Wasi’s marktonderzoek weet maar liefst 66% tot 78% van de 150 jongeren hem te herkennen. De rechter besluit dan ook aan geen van de marktonderzoeken in dit kort geding een doorslaggevende betekenis toe te kennen.
Auteursrecht
Als gezegd had ook fotograaf Han Lans geen toestemming gegeven voor de verwerking van zijn foto in het logo van Monta. Zijn zaak werd gelijktijdig behandeld met die van Wasi en pakte anders uit. Lans maakte bezwaar tegen het logo op grond van zijn auteursrecht en zijn persoonlijkheidsrechten.
De rechtbank stelde vast dat het voor het logo gebruikte silhouet een bewerking is van een door Lans gemaakte foto. Daarmee is sprake van een verveelvoudiging waarvoor de toestemming van Lans voor nodig was geweest, aldus de rechtbank.
Doordat Monta en Lans eerder wel samengewerkt hebben vindt de rechtbank het aannemelijk dat, als Monta daar destijds om had verzocht, Lans zijn toestemming zou hebben gegeven voor het gebruiken van de foto, mits hij daar een vergoeding voor zou krijgen. De rechtbank overweegt hierover: “Dit betekent dat voorshands kan worden aangenomen dat het inbreukmakend, onrechtmatig karakter aan het gebruik zou komen te ontvallen, als aan Lans c.s. een passende vergoeding zou worden betaald.”
De rechtbank wijst daarom het door Lans gevorderde verbod af, maar wijst een voorschot op de schadevergoeding van €10.000 toe.
Persoonlijkheidsrechten
De rechtbank oordeelt dat de persoonlijkheidsrechten van Lans niet zijn aangetast. Lans heeft niet voldoende toegelicht waarom het logo een aantasting van zijn werk zou zijn. Lans vorderde verder ook naamsvermelding bij het logo. De rechtbank wijst deze vordering af, omdat Lans ook geen aanspraak heeft gemaakt op naamsvermelding bij de originele foto en vanwege het feit dat naamsvermelding bij dit logo praktisch gezien niet haalbaar zou zijn.
