Khadija Ismayilova is inmiddels de bekendste journaliste van Azerbeidzjan. Bij Azadliq Radio deed zij met name tussen 2010 en 2012 onderzoek naar corruptie door de Azerbeidjaanse president en zijn familie en diens banden met een lucratief bouwproject. Ook publiceerde zij een lijst met Azerbeidjaanse politieke staatsgevangenen. De overheid zette allerlei onconventionele instrumenten in om Ismayilova het zwijgen op te leggen. De journaliste stapte uiteindelijk naar het EHRM.
In maart 2012 ontving Ismayilova een uit Moskou afkomstige dreigbrief met expliciete stills uit een seksueel getinte video van haar met haar toenmalige geliefde. De foto’s werden begeleid met de volgende, niet mis te verstane bedreiging: “Whore, refrain from what you are doing, otherwise you will be shamed!’”. Al gauw verscheen de video op het internet, waarna in 2013 twee nieuwe intieme video’s werden verspreid. Tegelijk met het opduiken van de eerste video verschenen in drie zwaar gecensureerde Azerbeidjaanse kranten artikelen waarin Ismayilova een gebrek aan professionalisme, een anti-overheidsbias en immoreel gedrag in de schoenen werd geschoven.
De journaliste ontdekte uiteindelijk verborgen camera’s en een aangelegde telefoonkabel (die de cameraopnamen naar buiten doorspeelde) in haar appartement. Deze ontdekking bracht de openbare aanklager zover een onderzoek in te stellen naar zowel de dreigbrief als de verborgen camera’s. Ismayilova en de medewerker van de telecomdienst, die aangaf de verbinding onder hevige druk te hebben aangelegd, werd gevraagd een formele verklaring af te leggen. Omdat Ismayilova vanaf het begin haar twijfels uitte over het onderzoek besloot de overheid in april 2012 een rapport te publiceren om zo het bestaan van een gedegen en goed verlopen onderzoek te bewijzen. In feite onthulde het rapport echter nog meer informatie dan reeds bekend over het privéleven van Ismayilova en dat van haar vrienden en familieleden. Het bewoog Ismayilova tot het aanspannen van een aantal civiele zaken bij de nationale rechtbank. Tevergeefs. Het onderzoek kwam in de doofpot terecht en Ismayilova werd in 2014 in het kader van een andere zaak opgepakt. De verdenkingen waren fors: verduistering, illegaal ondernemerschap, corruptie en belastingontduiking. In 2016 werd zij na maanden detentie gedeeltelijk vrijgesproken en uiteindelijk in vrijheid gesteld.
Het aan alle kanten gebrekkige onderzoek naar de lastercampagne tegen Ismayilova bracht de getroffen journaliste vorig jaar zover de zaak voor te brengen bij het Hof in Straatsburg. Het Hof constateert de inbreuk van twee fundamentele rechten: het recht op privacy en het recht op vrijheid van meningsuiting.
Volgens het Hof staat vast dat de staat verantwoordelijk is voor de ernstige privacy-inbreuk en dat er ‘significant flaws’ bestaan in de wijze waarop de overheid het onderzoek heeft vormgegeven. Daarnaast verwijt het Hof Azerbeidzjan nalatigheid in het onderzoek naar de dreigbrief en de link tussen de journalistieke activiteiten van Ismayilova en de reeks criminele feiten die tegen haar is begaan.
Wat betreft de beperking van de vrijheid van meningsuiting stelde het Hof vast dat de dreigbrief verband hield met haar kritische werk. Het Hof verwijt Azerbeidzjan niet alleen het niet beschermen van het recht op privacy, maar ook het niet naleven van haar positieve verplichting uit art. 10 EVRM de vrijheid van meningsuiting te waarborgen. Ook sprak het Hof in dit verband zijn zorgen uit over de algemene situatie in Azerbeidzjan: de stelselmatige criminalisering van kritische journalisten, tot aan het plaatsen van verborgen camera’s in de slaapkamer, inclusief het fysieke geweld, en het straffeloos blijven van de verantwoordelijken.
Bovenstaande zaak legt pijnlijk bloot hoe slecht het gesteld is met het recht op privacy en de vrijheid van meningsuiting in Azerbeidzjan.