Op 7 november 2008 heeft Hachette Filipacchi Media Netherlands B.V. -als uitgever van het zakenblad Quote- een ex parte verzoek ingediend tegen het bedrijf Mediamaatjes B.V. van onder meer voormalig Quote hoofdredacteur Jort Kelder.
Het geschil
Quote geeft ieder jaar de bekende Quote 500-lijst uit in een speciale uitgave. In deze lijst staan de 500 rijkste Nederlanders met hun geschat vermogen vermeld. De peildatum voor het bepalen van het vermogen is 1 augustus 2008 en de uitgiftedatum van het tijdschrift Quote 500 is 6 november 2008. Volgens Mediamaatjes zijn de geschatte vermogens in de Quote 500 op de datum van uitgifte van het blad door de roerige tijden op de financiële markten achterhaald. Mediamaatjes publiceerde daarop een gecorrigeerde versie op haar website http://925.nl/. Deze gecorrigeerde lijst is de Quote 500-lijst die door een rekentool, genaamd Stoxx, is aangepast.
Hachette stelt dat Mediamaatjes voor de gecorrigeerde lijst de Quote 500-lijst heeft gebruikt, zonder zelf te hebben geïnvesteerd in de samenstelling ervan. Hachette wil zich verweren tegen de publicatie van de door Mediamaatjes gecorrigeerde lijst en vordert een verbod van publicatie. Zij stelt primair dat Mediamaatjes inbreuk maakt op haar databankrecht en subsidiair dat zij inbreuk maakt op de auteursrechtelijke bescherming van onpersoonlijke geschriften. Deze laatste vordering komt verder niet aan de orde omdat de zaak wordt afgedaan op grond van het databankrecht.
De beoordeling: is de Quote 500 een databank?
De Voorzieningenrechter oordeelt dat de Quote 500 als zodanig aan te merken is als een databank en volgt daarmee de stelling van Hachette dat de lijst voldoet aan de vier vereisten hiervoor, te weten:
- een verzameling van werken, gegevens of andere zelfstandige elementen; die
- systematisch of methodisch geordend; en
- afzonderlijk met elektronische middelen of anderszins toegankelijk is;
- en waarvan de verkrijging, de controle of de presentatie van de inhoud in kwalitatief of kwantitatief opzicht getuigt van een substantiële investering (artikel 1 sub a Databankenwet).
Mediamaatjes heeft de databank opgevraagd en hergebruikt in de zin van artikel 2 lid 1 onder a Databankenwet, nu Mediamaatjes de databank integraal heeft gekopieerd, de inhoud daarvan heeft overgebracht naar haar website en de databank met toepassing van een corrigerings-factor op haar website heeft gepubliceerd.
De vordering van Hachette wordt door de Voorzieningenrechter op grondslag van het databankrecht toegewezen. Mediamaatjes moet de publicatie staken en gestaakt houden. Voorts veroordeelt de Voorzieningenrechter Mediamaatjes tot betaling van een dwangsom van EUR 50.000,– voor iedere dag of gedeelte daarvan dat zij in strijd met dit verbod handelt.
Conclusie
Uit het verzoekschrift volgt dat het samenstellen van de Quote 500 geen spin-off van de hoofdactiviteiten van de uitgever is, maar dat de Quote 500 zelf de hoofdactiviteit is van een speciaal daartoe aangestelde redactie. De jaarlijkse kosten voor de samenstelling van de Quote 500 bedragen EUR 269.000,–. Daarmee heeft Hachette volgens de Voorzieningenrechter in haar verzoekschrift voldoende gemotiveerd dat er sprake is een “substantiële investering”. Nu ook aan de overige vereisten is voldaan, heeft Hachette in deze zaak aangetoond dat de Quote 500 is aan te merken als een databank, en zodoende bescherming geniet onder de Databankenwet.
Deze zaak is een mooi voorbeeld van de toepassing van een ex parte verbod als pressiemiddel ter handhaving van het databankrecht waardoor, waarschijnlijk met het oog op het gevaar hoge dwangsommen te verbeuren, Mediamaatjes de aangepaste rijkenlijst van haar internetpagina verwijderd heeft.
