De rechtbank Amsterdam heeft bij vonnis van 31 maart 2010 beslist dat de Volkskrant artikelen over Eric Luzac, de oprichter van de Luzac scholen, niet van het internet of uit haar archief hoeft te verwijderen. De Volkskrant had in de periode 2002-2005 een aantal kritische artikelen gepubliceerd over misstanden bij ondernemingen waar Luzac bij betrokken was die tot doel hadden verpleegsters uit de Filippijnen naar Nederland te halen.
Luzac was een bodemprocedure gestart tegen de Volkskrant omdat hij nog altijd last zou ondervinden van de publicaties. Luzac stelde niet dat de artikelen zelf onrechtmatig waren, maar dat hij onevenredig in zijn eer en goede naam werd aangetast doordat de artikelen nog altijd in het archief van de Volkskrant en op internet beschikbaar zijn en via Google opkomen als op zijn naam wordt gezocht. Luzac zou geen financiering voor een nieuwe onderneming rond krijgen, omdat hij in de artikelen als onbetrouwbaar figuur wordt neergezet. Volgens Luzac had de Volkskrant inmiddels voldoende gebruik kunnen maken van haar recht op vrije meningsuiting.
De rechtbank overweegt “dat artikelen, zelfs als de rechtmatigheid hiervan niet in geding is, door het internet en zoekmachines als Google, jaren na publicatie daarvan nog altijd negatieve gevolgen kunnen hebben voor de betrokken personen. Daar staat echter tegenover dat de samenleving moet kunnen vertrouwen op een volledige en integere (online) archivering. Media hebben bij het dienen van dit publieke belang een belangrijke taak. De pers heeft namelijk de primaire rol van publieke waakhond, maar een belangrijke secundaire functie is het beschikbaar maken van nieuws in archieven. Daarmee is een verplichting tot het verwijderen van artikelen, die op zichzelf rechtmatig zijn, uitsluitend vanwege een negatieve lading, niet goed te verenigen. De archivering zou dan geen betrouwbare getuigenis van het verleden meer vormen.” Het belang van Luzac moest wijken voor het belang van de Volkskrant en het maatschappelijk belang bij betrouwbare nieuwsarchieven.
Dit is de eerste bodemprocedure waarin wordt beslist over de vraag of berichten uit een online archief verwijderd moeten worden omdat ze schadelijk zijn voor een persoon die er in wordt vermeld. Luzac verloor tegelijkertijd ook een soortgelijke bodemprocedure tegen de VPRO over het radioprogramma Argos, waarvan uitzendingen nog te raadplegen zijn op www.deochtenden.nl.
Recent was ook al een kort geding vonnis gewezen waarin de integriteit van een online archief de voorrang krijgt voor de eer en goede naam van een persoon die in een negatief daglicht is gesteld. Die zaak betrof een voor een ex-werkneemster van de TU Eindhoven schadelijk artikel op de website van het Eindhovens Dagblad. De voorzieningenrechter besliste toen ook dat het belang van de ex-werkneemster moest wijken voor de belangen van het Eindhovens Dagblad en het belang van een compleet nieuwsarchief. Media Report berichtte hier over die zaak. Er lijkt nu dus een vaste lijn te onstaan in de rechtspraak, waarbij groot belang wordt gehecht aan de volledigheid en integriteit van nieuwsarchieven.
Zie hier berichtgeving over de Luzac/Volkskrant uitspraak in de Volkskrant van 1 april 2010.
De Volkskrant werd bijgestaan door Jens van den Brink.
