Een recente uitspraak van de rechtbank Amsterdam laat zien dat je moet oppassen als je de stoute schoenen aantrekt. Er is namelijk altijd een risico dat de foto’s van je sexy privé-fotoshoot een eigen leven gaan leiden. Begin 2011 laat eiseres in deze kwestie in opdracht een aantal sexy foto’s van haarzelf maken door een professionele fotografe. Het resultaat mocht er wezen, want dezelfde fotografe vraagt eiseres om model te staan in een tweetal andere shoots. Daarnaast vraagt én krijgt de fotografe toestemming om een foto (“de foto met de blote billen en hoge hakken”) gemaakt tijdens de privé-fotoshoot te gebruiken voor haar boek, website en expositie. Ook wordt de foto vertoond tijdens het Arsenaal te Naarden en de Miljonair Fair te Amsterdam. Ook daar is door eiseres (weliswaar achteraf) toestemming voor verleend.
Waar volgens eiseres géén toestemming voor is verleend is de verkoop van de foto. Op het moment dat zij merkt dat de fotografe de foto verkoopt, e-mailt zij “Ik heb je betaald om foto’s voor mij te maken, niet om foto’s voor je eigen verkoop te maken, daar ga ik geen geld voor betalen”. De fotografe stelt dat er wel toestemming is verleend voor de verkoop van de foto, zo is te lezen in een e-mail van de fotografe: “in mijn optiek staat expositie werk gelijk aan verkoop“. De fotografe meent daarom toestemming te hebben deze foto te mogen verkopen.
De rechter volgt eiseres in zoverre dat zij ervanuit gaat dat is afgesproken dat de foto’s van de privé-shoot niet gebruikt mochten worden zonder toestemming van eiseres. Ook niet indien zij niet herkenbaar in beeld was. De vraag die nu overblijft is: heeft eiseres toestemming verleend voor de verkoop van een bewerking van een foto gemaakt tijdens die privé-fotoshoot? De rechter meent van wel. Zij overweegt dat eiseres voor verschillende publicaties, zoals het boek, haar toestemming heeft verleend waardoor zij de foto “uit de door haar gestelde privésfeer heeft onttrokken” en daarmee haar toestemming heeft gegeven dat de foto voor commerciële doeleinden zou worden gebruikt. Bovendien is eiseres niet herkenbaar afgebeeld. Onder deze omstandigheden had eiseres niet mogen verwachten dat de fotografe nadere toestemming voor de verkoop had moeten vragen. De fotografe mocht de foto daarom verkopen.
In dit geval was eiseres niet herkenbaar en betrof het geen ‘portret’ in de zin van de Auteurswet is. Indien het wel een (in opdracht gemaakt) portret zou zijn geweest, dan mag een fotografe het portret niet openbaarmaken (en dus ook niet verkopen) zonder toestemming van de geportretteerde, tenzij anders overeengekomen. Daarvoor zal volgens deze rechter echter meer moeten worden blootgegeven dan alleen een paar hakken en billen…
