Wie gebruik maakt van neplikes en nepvolgers om zijn online profiel te “pimpen” riskeert een boete van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) vanwege misleiding van consumenten. Zes influencers die op grote schaal neplikes kochten, zijn inmiddels aangesproken en ook tienduizenden anderen kopers en verkopers van valse volgers en likes kregen een waarschuwing van de toezichthouder.
In 2020 startte de ACM een onderzoek naar online misleiding door nepreviews, neplikes en andere nepwaarderingssystemen zoals betaalde rankings. De ACM kondigde toen aan bedrijven en influencers die gebruik maken van deze misleidende praktijken aan te zullen spreken. Door de inzet van valse volgers, reviews en likes worden consumenten misleid over de kwaliteit of populariteit van een bedrijf, product of dienst, aldus de toezichthouder.
Wanneer gaat verleiding over in misleiding?
In februari 2020 publiceerde de ACM de leidraad “Bescherming van de online consument. Grenzen aan online beïnvloeding”. Hierin staan de tactieken beschreven die verkopers online inzetten om het gedrag van consumenten te beïnvloeden en beschreven wanneer toegestane verleiding overgaat in verboden misleiding. Verleiden mag, misleiden niet.
Kortweg gaat beïnvloeding te ver als een tactiek de gemiddelde consument naar een keuze stuurt die hij anders niet zou hebben gemaakt. Uit de leidraad volgde daarom dat online reviews en likes écht moeten zijn en niet verzonnen of gemanipuleerd. Hierbij verwijst de leidraad ook naar het manipulatieverbod voor adverteerders vastgelegd in de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM) van 2019.
Wat doe ik met mijn huidige neplikes en nepvolgers?
Naast het advies van de ACM om geen nieuwe nepvolgers, -reviews of -likes te kopen, adviseert het ACM ook oude te (laten) verwijderen.
De inzet van nepvolgers en neplikes voor persoonlijk gebruik, dus zonder commercieel oogmerk, is overigens voor de ACM geen probleem.